Η σύνθετη αυτή λέξη προέρχεται από τον λίθο (πέτρα) και τη σφαίρα και χαρακτηρίζει με σαφήνεια χαρακτηρίζει τη σκληρότητά του. Το ανώτατο στρώμα του φλοιού της λιθόσφαιρας είναι το έδαφος.
Το έδαφος στο ανώτατο στρώμα του, στις διάφορες μορφές του, αποτελεί το βασικό συστατικό πάνω στο οποίο στηρίζεται η ζωή όλου του πλανήτη. Τα στρώματα που σχηματίζονται με το πέρασμα του χρόνου εναποθέτουν διάφορα υλικά και σχηματίζουν το υπέδαφος (παλαιότερο εδαφικό στρώμα σε βάθος ως και 2 μέτρα) και το κυρίως έδαφος (βάθους ως και μισό μέτρο).
Οι συνθήκες που δημιουργούν το έδαφος είναι κάποια από τα φαινόμενα της φύσης και συνήθως τα βιαιότερα.
— Τα έντονα καιρικά φαινόμενα όπως οι πλημμύρες, οι δυνατοί άνεμοι αλλά και οι ακραίες θερμοκρασίες μεταφέρουν χώμα και πετραδάκια.
— Οι σεισμοί μεταβάλλουν έντονα το έδαφος ανατρέποντας τη μορφολογία του.
— Τα ηφαίστεια φέρουν ίσως την πιο δραματική αλλαγή στη σύσταση του εδάφους και το εμπλουτίζουν όσο κανένα άλλο φαινόμενο στον πλανήτη.
— Η χλωρίδα και η πανίδα της εκάστοτε περιοχής που εμπλουτίζουν το έδαφος.
— Οι ακραίες θερμοκρασίες της περιοχής καθώς και η καμπύλη μεταβολής θερμοκρασίας.
— Άλλα φυσικά φαινόμενα και τοπικές συνθήκες όπως η καθίζηση του εδάφους, τα ποτάμια, τα υπόγεια νερά …
Όλα αυτά διαμορφώνουν το έδαφος και τη γονιμότητά του. Έτσι, το έδαφος μπορεί να είναι βραχώδες, αμμώδες, γόνιμο ή άγονο, οξύ, ουδέτερο ή αλκαλικό … και να δέχεται περιορισμένο ή μεγάλο εύρος φυτών προς καλλιέργεια.
Η γονιμότητα του εδάφους, λοιπόν, καθορίζει αυστηρά τα είδη των φυτών που θα ευδοκιμήσουν στην κάθε περιοχή και κατά συνέπεια και το ζωικό βασίλειο (πανίδα) της περιοχής.